Дијабетес мелитус 1 и 2

Што е дијабетес мелитус тип 1?

Дијабетес мелитус тип 1 (исто така познат како инсулин зависна форма на дијабетес) е болест во која имунолошкиот систем на организмот ги напаѓа клетките што произведуваат инсулин во панкреасот, а повеќе од 90% од нив се трајно уништени. Како резултат, панкреасот произведува малку или воопшто инсулин. Само помеѓу 5 и 10% од сите луѓе со дијабетес мелитус
страдаат од тип 1. Повеќето од оние кои имаат ваков вид дијабетес мелитус го развиваат пред триесетгодишна возраст, иако може да се појави подоцна во животот.

Кои се симптомите на дијабетес мелитус тип 1?

Зголемено чувство на жед, често мокрење, замор, слабеење, чести инфекции, заматен вид и бавно заздравување на раните.

Кај лица со дијабетес мелитус тип 1, симптомите често започнуваат ненадејно и драматично. Сериозна состојба – Дијабетична кетоцидоза, компликација во која телото произведува вишок киселина,  што може да се развие многу брзо. Покрај вообичаените симптоми на дијабетес мелитус – прекумерна жед и честа мокрење – првичните симптоми на дијабетична кетоацидоза вклучуваат гадење, повраќање, замор и болки во стомакот (особено кај децата). Бидејќи телото се обидува да регулира вишок киселина во крвта (ацидоза), дишењето има тенденција да стане длабоко и брзо, а здивот мириса на овошје и ацетон. Без третман, дијабетичната кетоацидоза може многу брзо да напредува во кома и смрт. Откако ќе се појави дијабетес мелитус тип 1, некои луѓе имаат долги, но привремени фази на скоро нормално ниво на гликоза во крвта, делумно заради враќање на секрецијата на инсулин.

Кои анализи се потребни за да се постави дијагноза?

Мерењето на гликозата во крвта е првиот чекор за да се постави дијагноза. Тестот за хемоглобин А1Ц го открива просечното ниво на шеќер во крвта во претходните два до три месеци. Во повеќето слики, овие тестови се повторуваат неколку пати во текот на неколку дена. Исто така, постои тест за присуство на специфични антитела во крвта.

Кое е решението?

Инсулинот е главна основа во терапијата со дијабетес тип 1. Редовниот внес е клучен. Исто така, потребно е редовно следење на нивото на шеќер во крвта. Исто така, се препорачува вежбање физичка активност и одржување на оптимална телесна тежина. Целта на терапијата е да се задржат нивото на шеќер во крвта што е можно поблиску до нормалното, со што се спречуваат компликации.

Што е дијабетес мелитус тип 2?

Дијабетес мелитус тип 2 (инсулин независна форма на дијабетес) е нарушување на метаболизмот на јаглени хидрати што се карактеризира со покачено ниво на гликоза во крвта во контекст на отпорност на инсулин. Панкреасот често продолжува да произведува инсулин, понекогаш на повисоко ниво од нормалното, особено во почетокот на болеста. Сепак, телото развива отпорност на ефектите на инсулин. Како што напредува дијабетесот тип 2, така се намалува и можноста на панкреасот да произведува инсулин. Околу 90% од луѓето со дијабетес страдаат од оваа форма. Општо, се јавува кај луѓе постари од 30 години и нејзината зачестеност се зголемува со возраста. До неодамна, тоа беше ретко кај деца и адолесценти, но станува се почеста.

Кои се симптомите на дијабетес мелитус тип 2? 

Луѓето со дијабетес тип 2 не мора да покажуваат симптоми со години, дури и децении, пред да бидат дијагностицирани, бидејќи можат да бидат многу суптилни. Отпрвин, тие се благи, така што тие стануваат поизразени во текот на неделите, месеците, годините. Најчестите симптоми вклучуваат:

Зголемено чувство на жед

Често мокрење

Замор

Сува уста

Чести инфекции (особено габични)

Заматен вид

Бавно заздравување на раните

Импотенција

Пецкање во рацете и нозете

Кои анализи се потребни за да се постави дијагноза? 

Мерење на нивото на  глукоза во плазмата на гладно е основен метод на дијагностицирање. Тоа е едноставен тест кој се изведува  по дванаесет часовно гладување. Исто така, постои и тест за толеранција на глукоза, како и одредување на гликозилиран хемоглобин ( хемоглобин А1Ц)кој го открива просечниот шеќер во крвта во претходните два до три месеци.

Кое е решението?

Решението вклучува прилагодување на одредени навики на живеење – режим на исхрана, редовна физичка активност, откажување од цигари, употреба на лекови за намалување на глукозата (метформин, сулфонил уреа, глитазони), третирање на хипертензија, како и намалување на холестерол и триглицериди (ако е покачено).